“Buena Vista Social Club”
Pulsirajući ritam Kariba
Venders je samo u svom maniru tražio egzotične neiskvarene rubove civilizacije koji još jedino mogu da istrpe pravu, ljudski toplu priču, dok bogatima ostavlja tehnologiju, dekadenciju i užas praznine. Što egzotičnije tim toplije
Godine 1996.
prestižnu godišnju nagradu Gremi za najbolji latino album dobio je “Buena Vista Social
Club”, album koji je uz angažovanje i produkciju Raja Kudera snimila ekipa
zaboravljenih kubanskih muzičara, koji zajedno imaju oko hiljadu godina. Čovek toplog
glasa Ibrahim Ferer ima 72 godine, pijanista Ruben Gonzales 80, a vitalni Kompaj Segundo
– koji, kako sam tvrdi, ima pušački staž od 85 godina – čak 92 godine (a nema
pušačku nogu). Kubanska muzika je na talasu interesovanja (tzv. world music)
postala planetarni hit, nosivši sa sobom neposrednost, svežinu i strast za životom
odavno nestalu iz formatirane zapadne muzičke industrije.
Dve godine potom stari dobri Vim Venders na poziv Kudera (koji je potpisao muziku za dva njegova filma Pariz, Teksas i Do kraja nasilja) dolazi na Kubu i, očaran vitalnim i punim života starkeljama, snima dokumentarac o njima, njihovoj muzici i svetu iz kojeg dolaze. Rezultat će biti film Buena Vista Social Club, “muzikomentarac”, kako će ga zvati Venders, pun topline, šarma i pulsirajućeg ritma Kariba.
Ceo film je postavljen kao da Venders i Kuder rade arheološki posao, tražeći život i kubansku dušu zapretenu ispod naslaga godina Kastrovog režima. Oronule fasade Havane, oldtajmeri i celokupna scenografija ukazuju da je život stao '59. godine, od koje i počinje globalno pamćenje na ovo karipsko ostrvo. Pre '59. bilo je zlatno doba. Muzičari su svirali američkim mafijašima u, za Kubu, srećno vreme prohibicije, a režim Fulhensija Batiste je bio, podrazumeva se, uzoran oblik američke demokratije i blagostanja u kojem se predkastrovska Kuba bukvalno davila. Ne postoji nijedna recenzija filma koja ne pominje Kastra i i ne nagoveštava da je samo postojanje i entuzijazam muzike i muzičara sam po sebi trijumf nad komunizmom, zbog čega su Kubanci glasno protestovali. Venders je samo u svom maniru tražio egzotične neiskvarene rubove civilizacije koji još jedino mogu da istrpe pravu, ljudski toplu priču, dok bogatima ostavlja tehnologiju, dekadenciju i užas praznine. Što egzotičnije tim toplije.
Posle enormne popularnosti koji je film ubrzo posle prikazivanja na Festu stekao u egzotičnom Beogradu, očekuje se porast tražnje turističkih aranžmana za Kubu (ne treba viza, naravno, a i inače smo puni para), i rehabilitacija zaboravljenog Crnogorca Nikole Karovića koji je među prvima kod nas popularisao latinoameričku muziku (vidi Pepija Lakovića u “Otac na službenom putu”). Tako ćemo biti sasvim u trendu. Ovde ionako narodnjaci sviraju tursku, grčku, iransku, sirijsku i muziku Ujedinjenih Arapskih Emirata, a rokeri irsku, karipsku, bristolsku, sijetlansku, mančestersku, dok na našu narodnu muziku (šta muziku – trubače!), zahvaljujući Bregovićevom šarmu, otkidaju Poljaci, Grci, Italijani i Francuzi.
N. Grujičić
