Dela iz kolekcije Erste Bank grupe – MSU (20. 1. – 1. 3. 2007):
Ka novom kanonu

Sledeći dobre običaje sredine iz koje dolazi, a u kojoj velike kompanije deo svog profita uljudno koriste za širi kulturni i društveni angažman, austrijska Erste banka, koja posluje u regionu Centralne i Jugoistočne Evrope, započela je obnovu svoje kolekcionarske aktivnosti iz 2004. godine. Ova kolekcija u nastanku, koja uključuje i mnoge naše umetnike, nazvana je "Kontakt" i odražava političku i istorijsku transformaciju regiona kao i poziciju umetnosti u njemu. Ovakav izbor ima za cilj dovođenje radova iz regiona u međusobni kontakt i time u nov splet odnosa radi formiranja šireg, i dosad nepostojećeg, zajedničkog istorijskog konteksta, što će omogućiti da dela budu posmatrana i interpretirana na nov način.

Kolekcijom upravlja nezavisno umetničko veće, čiji su članovi Silvija Ajblmajer, direktor Galerie im Taxispalais iz Insbruka, Georg Šelhamer, pored ostalog urednik publikacija za izložbu "Documenta XII", Jirži Ševčik, kustos i profesor na Akademiji likovnih umetnosti u Pragu, Branka Stipančić, nezavisna kustoskinja iz Zagreba, i Adam Šimčik, direktor Kunsthalle Basel. Kustos predstavnik naručioca je Valter Zajdl. U beogradskom Muzeju savremene umetnosti u toku je izložba na kojoj je prezentovan izbor iz ove kolekcije, uključujući i nedavno otkupljene radove. Tako se na njoj, pored ostalih, mogu videti radovi grupe Gorgona, Tomislava Gotovca, grupe IRWIN, Sanje Iveković, Šejle Kamerić, Julija Knifera, Vlade Marteka, Tanje Ostojić, Mladena Stilinovića, Raše Todosijevića, Milice Tomić...

Muzej savremene umetnosti u Beogradu je jedan od retkih muzeja ovog tipa koji je sagrađen u ovom regionu šezdesetih godina XX veka u tradiciji tada aktuelnog modernizma. Arhitekte Nikol Siks i Paul Petrič doveli su u vezu arhitekturu zgrade i umetničku kolekciju koju su postavili, tako što su u skladu sa geometrijom zgrade izveli intervenciju i njoj prilagodili koncepciju postavke. Eksponate su smestili u četiri konstrukcije – bele kutije, najsličnije pozornici, do kojih je moguće doći uzanim prolazom između zidova zgrade i stranica kocki. To navodi gledaoca da istraži modernističku arhitekturu zgrade, pre nego što uđe u pravi izložbeni prostor.

Ova četiri glavna izložbena prostora definišu i četiri glavne teme ove kolekcije: formalistički pristup modernističkim strukturama, redefinisanje materijalnog u prostoru, razmatranje političkih i pitanja od javnog značaja, kao i problem tela i njegove reprezentacije u različitim medijima.

Zahvaljujući ovakvoj postavci stvara se jedinstvena veza između umetničkih predmeta i arhitekture zgrade.

Predstvljanjem kolekcije "Kontakt" u Beogradu, naglašen je značaj lokalne infrastrukture i kulturnog nasleđa i njihova veza sa umetničkim delima iz regiona. Ova kolekcija, prema rečima kustosa Valtera Zajdla i direktora Borisa Martea, ima za cilj da doprinese reartikulaciji novije evropske umetničke istorije i da kao otvoren proces postane "hipoteza novog kanona".

Tatjana Jovanović