(Iz Odluke Ministarstva pravde o merilima i kriterijumima za predlaganje kandidata za izbor sudija i predsednika suda od 15. jula 2005.)

Pod dostojnošću za obavljanje sudijske funkcije smatra se ugled koji kandidat uživa u sredini iz koje potiče, pokazana tolerantnost u stručnim raspravama, spremnost za uvažavanje tuđeg mišljenja i argumenata u postupku kolektivnog odlučivanja. (član 14.)

O dostojnosti svih prijavljenih kandidata iz reda sudija daje se i opisna ocena od strane kolegijuma matičnog suda kao i neposredno više pravosudne instance. (član15.)

Za kandidate iz javnog tužilaštva, javnog pravobranilaštva i druge kandidate izvan pravosuđa postupak prikupljanja mišljenja i ocene kvaliteta i kvaliteta njihovog rada sprovešće stručna služba Ministarstva pravde. (član 16)

Stručna služba Ministarstva pravde dostavlja Visokom savetu pravosuđa i sve druge Zakonom o sudijama propisane podatke i dokaze za izbor sudije i predsednika suda (član 17.)

Ko su članovi Visokog saveta sudstva

Nata Mesarović, predsednik Vrhovnog kasacionog suda Republike Srbije, predsednik Visokog saveta sudstva

Snežana Malović, ministar pravde Republike Srbije

Boško Ristić, predsednik Odbora za pravosuđe i upravu Narodne skupštine Republike Srbije

Jelena Borovac, sudija Vrhovnog suda Srbije

Mladen Nikolić, sudija Trgovinskog suda u Beogradu

Vučko Mirčić, sudija Okružnog suda u Beogradu

Đurđina Bjelobaba, sudija Okružnog suda u Novom Sadu

Biljana Tošković, sudija Opštinskog suda u Kruševcu

Nadica Jovanović, sudija Opštinskog suda u Kragujevcu

Dejan Ćirić, advokat, potpredsednik Advokatske komore Srbije

Ko su članovi Državnog veća tužilaštva

Zagorka Dolovac, republički javni tužilac

Snežana Malović, Ministarka pravde

Boško Ristić, predsednik odbora Skupštine Srbije za pravosuđe

Vladimir Vukčević, Tužilac za ratne zločine

Đorđe Ostojić, zamenik republičkog javnog tužioca

Ivana Letica-Pavić,zamenik okružnog javnog tužioca u Novom Sadu

Saša Ivanić, zamenik okružnog javnog tužioca u Beogradu

Nebojša Kirjaković,zamenik opštinskog javnog tužioca u Kragujevcu

Ljubiša Dragašević, opštinski javni tužilac u Novoj Varoši

Milan Skulić, profesor Pravnog fakulteta u Beogradu

Kriterijumi za izbor sudija

Šta je to stručnost, osposobljenost i dostojnost i kako se mere

Sudija i predsednik suda, pored uslova za rad u državnim organima, završenog pravnog fakulteta, položenog pravosudnog ispita i radnog iskustva posle položenog pravosudnog ispita, moraju da zadovolje i zahteve za izbor u pogledu stručnosti, osposobljenosti i dostojnosti.

Stručnost podrazumeva teorijsko i praktično znanje potrebno za obavljanje sudijske funkcije. Merila za ocenu stručnosti svrstavaju se prema osnovnim i dopunskim merilima.

Osnovna merila su:

1) prosečna ocena na studijama;

2) dužina studiranja;

3) ocena rada.

Dopunska merila su:

1) akademski naziv (magistar ili doktor pravnih nauka);

2) objavljeni stručni radovi

Osnovna merila se izražavaju u bodovima.

Bodovi za uspeh na studijama izračunavaju se tako što se prosečna ocena na studijama pomnoži sa brojem 10.

Bodovi za dužinu studiranja izračunavaju se tako, što se 100 bodova, za dužinu studiranja od četiri godine, umanjuje za po 10 bodova, na svakih šest meseci dužeg studiranja.

Ocena rada je merilo praktičnog znanja kandidata, prema poslovima koje je kandidat obavljao posle položenog pravosudnog ispita.

Bodovi za ocene rada su:

100 bodova za ocenu - naročito se ističe;

80 bodova za ocenu - ističe se;

60 bodova za ocenu - dobar;

40 bodova za ocenu - zadovoljava.

Stručnost sudije za prekršaje koji se kandiduje za prekršajni sud sagledava se prema osnovnim i dopunskim merilima.

Osnovna merila su:

1) broj i vrsta predmeta u radu;

2) broj meritorno rešenih predmeta i predmeta rešenih na drugi način;

3) broj potvrđenih, preinačenih i ukinutih odluka po pravnom leku;

4) vreme izrade odluke;

5) procenat ispunjenosti orijentacione norme i koeficijent ažurnosti;

6) broj predmeta u kojima je zastarelo vođenje postupka, a koji se mogu pripisati očiglednom propustu kandidata.

Dopunska merila su:

1) akademski naziv (magistar ili doktor pravnih nauka);

2) objavljeni stručni radovi;

3) učešće u programima stručnog usavršavanja.

Merila za ocenu stručnosti iz člana 4. ove odluke primenjuju se i na stručne saradnike u organima za prekršaje koji se kandiduju za prekršajni sud.

Osposobljenost podrazumeva veštine koje omogućavaju efikasnu primenu specifičnih pravnih znanja u rešavanju sudskih predmeta.

Osposobljenost je uslovljena: dobrim poznavanjem materijalnog i procesnog prava, poznavanjem Evropske konvencije za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda, svešću o potrebi proučavanja predmeta, umešnošću, sposobnošću analitičkog i sintetičkog mišljenja, rasuđivanjem po vlastitom razumu, jasnim izražavanjem, uzornom pismenošću, marljivošću, samokontrolom, smislom za kolegijalnu saradnju i kulturom ophođenja.

Osposobljenost za vršenje sudijske funkcije sudijskog pomoćnika utvrđuje se na osnovu ocene rada sudijskog pomoćnika i mišljenja koje daju sudija, odnosno veće i sednica sudskog odeljenja u koje je sudijski pomoćnik raspoređen.

Osposobljenost za vršenje sudijske funkcije advokata, odnosno advokatskog pripravnika utvrđuje se na osnovu vrednovanja njihovog rada i mišljenja advokatske komore u čiji imenik je advokat upisan, odnosno mišljenja principala kada je kandidat advokatski pripravnik.

Osposobljenost sudije za prekršaje koji je kandidat za sudiju ocenjuje se na osnovu vrednovanja njegovog rada i mišljenja sednice sudija u organu za prekršaje i veća za prekršaje.

Osposobljenost kandidata za vršenje sudijske funkcije može se ocenjivati na osnovu rezultata razgovora i drugih metoda.

Dostojnost podrazumeva moralne osobine koje sudija treba da poseduje i ponašanje u skladu sa tim osobinama.

Moralne osobine koje sudiju čine dostojnim funkcije su: poštenje, savesnost, pravičnost, dostojanstvenost, istrajnost i uzornost.

Moralno ponašanje uslovljava ugled suda, a ocenjuje se zavisno od: društvene odgovornosti za vršenje sudijske funkcije, nezavisnosti, nepristrasnosti, pouzdanosti i dostojanstva sudije, odgovornosti sudije za unutrašnju organizaciju suda i pozitivnu sliku o sudstvu u javnosti.

Ugled suda zavisi od znanja, sposobnosti, pravičnosti, efikasnosti, odvažnosti i časnog života sudije.

Svest o društvenoj odgovornosti sudije, izvire iz njihove obaveze da u razumnom roku obezbede sudsku zaštitu prava i sloboda.

Nezavisnost sudije ogleda se u njegovoj slobodi i sposobnosti da donosi nepristrasne odluke, na osnovu sopstvene ocene činjenica i sopstvenog shvatanja zakona, bez ograničenja, uticaja, podsticaja, pretnji, pritisaka i intervencija, ma od koga i bilo iz kojeg razloga.

Nepristrasnost sudije ogleda se u posvećivanju jednake pažnje oprečnim interesima stranaka i objektivnom suđenju bez ideoloških, političkih i drugih predubeđenja ili predrasuda.

Pouzdanost i dostojanstvo sudije jednako se neguje i brani u vršenju sudijske funkcije i izvan nje.

Pozitivnoj slici o sudstvu u javnosti sudija doprinosi moralnim osobinama i ponašanjem.

Opšti izvori podataka za sve kandidate su:

1) lična i radna biografija;

2) lični list.

Visoki savet sudstva, prilikom ocenjivanja stručnosti, osposobljenosti i dostojnosti kandidata za sudiju i predsednika suda pribavlja podatke od suda iz kojeg potiče kandidat, neposredno višeg suda, Nadzornog odbora, Velikog personalnog veća u Vrhovnom sudu Srbije i drugih organa, a mišljenje od sednice svih sudija.

Podaci i mišljenje za kandidata koji ne radi u sudu pribavljaju se od organa i organizacija u kojima kandidat radi.

Podaci i mišljenje za kandidata koji dolazi iz advokature pribavljaju se od advokatske komore u čiji imenik je advokat upisan i Advokatske komore Srbije, a može se pribaviti i mišljenje sednice svih sudija suda za koji se kandidat prijavio.

Izvor: Odluka Visokog saveta sudstva o utvrđivanju kriterijuma i merila za ocenu stručnosti, osposobljenosti i dostojnosti za izbor sudija i predsednika sudova, Sl. glasnik RS, br. 49/2009)

RSV