46. Bitef >

Izlet u istinu

U sredu veče, predstavom The four seasons restaurant italijanskog reditelja Romea Kastelučija, otvoren je četrdeset šesti Bitef. Koje će još predstave biti prikazane na ovom najprestižnijem pozorišnom festivalu u Srbiji

Naslov 46. Beogradskog internacionalnog pozorišnog festivala je Izlet u istinu. U ekspozeu njegovih selektora Anje Suše i Jovana Ćirilova, koji je i umetnički direktor festivala, piše da se "pozorište može shvatiti kao neka vrsta tragaoca za istinom u najširem smislu reči" zato što i kad se bavi "stvarnošću datog trenutka" i kad "ponire u poetsku potragu za suštinom sveta i ljudskog bivstvovanja", pozorište je uvek "neka vrsta izleta u istinu. A ukoliko je kriza u društvu, ona istorijska, ekonomska ili moralna bila veća, pozorišni izlet u istinu bivao je uzbudljiviji, dramatičniji i potrebniji."

Ne znamo kako se provela publika na početku tog Izleta, na predstavi koja je otvorila Bitef, The four seasons restaurant, u izvođenju Societas Raffaello Sanzio iz Čezane u režiji italijanskog reditelja Romea Kastelučija, u vreme kada je ovaj broj "Vremena" bio u štampi. The four seasons restaurant je deo Kastelučijevog ciklusa Pastorov veo. Inspirisana je freskom u njujorškom restoranu "The four seasons" koju je Rotko, rusko-američki slikar prošlog veka, naslikao s namerom da gostima ogadi obrok.

Do kraja Bitefa, do 22. septembra, biće prikazano još 11 predstava: četiri iz Evrope, jedna iz Sjedinjenih Američkih Država, tri iz regiona, i čak četiri iz Srbije – kao nikad do sad.

GOSTI: Bitef je, pored predstave koja je otvorila festival, koproducent i predstave Suviše smrtni iz Londona u kojoj Šobane Džejasing kombinuje tradicionalni indijski i savremeni ples. Pokret je sredstvo kojim Francuz Žoel Pomera priča o socijalnim temama u predstavi Velika i neverovatna istorija trgovine. Beogradski reditelj Miloš Lolić je u minhenskom teatru Folksbine režirao Lorkinu dramu Krvave svadbe gradeći višedimenzionalni univerzum minimalnim sredstvima. Holanđanin Ivo van Hove sa predstavom Deca sunca po Maksimu Gorkom u izvedbi "Toneelgroep", priča o aktuelnoj temi – o intelektualcima koji se ne snalaze u složenim društvenim uslovima. Američka predstava Život i vremena, epizoda br. 1 je projekat kompanije "Nature Theatre of Oklahoma" poznate po dokumentarnim sadržajima kojima se bavi na duhovit i originalan način. Ova predstava je nastala na osnovu telefonskih razgovara sa jednom saradnicom, kombinovanjem sovjetske tradicije sletova, i tradicije američkih srednjoškolskih mjuzikla.

Zbog odluke selektora da pozovu predstavu Mrzim istinu Olivera Frljića (vidi okvir), moguće je pretpostaviti da produkcija regiona na Bitefu neće biti ništa manje atraktivna od svetske. Frljić u ovoj predstavi, koja je bila inspiracija za naslov celog festivala, priča o sebi i svojoj porodici, bez maske, onako kako priča i o svim drugim temama u svojim predstavama. Mrzim istinu je produkcija zagrebačkog "Teatra ITD", odakle dolazi i Nosferatu Saše Božića, predstava koja istražuje odnos gledalac–izvođač. Ljubljančani se takmiče s Gozbom Simone Semenič u režiji Primoža Ekarta, predstavom koja je proglašena najboljom slovenačkom dramom.

DOMAĆI: Domaćine će zastupati Henri VI beogradskog Narodnog pozorišta u režiji Nikite Milivojevića koja je igrana i u londonskom "Glob teatru". Zatim vežba iz koreografije pažnje Tačka bez povratka Stanice servisa za savremeni ples, čiji su autori Dalija Aćin i Siniša Ilić, pozorišni čin Oni žive Maje Pelević i Milana Markovića, inspirisan predizbornim stranačkim obećanjima, i Dogs and drugs subotičkog pozorišta "Deže Kostolanji" u režiji Andraša Urbana, predstava u kojoj se burleska i travestija smenjuju sa hiperrealizmom i kabareom.

Predstave će ocenjivati žiri čiji je predsednik Goran Injac, univerzitetski predavač i kritičar izvođačkih umetnosti, a članovi su pisac i umetnički direktor festivala "Pasaž" Žan-Pjer Tiboda iz Francuske, dramaturškinja Elizabet Šak iz Austrije, rediteljka Đurđa Tešić i kostimografkinja Maja Mirković.

Žabe u vreloj vodi, predstava Pratećeg programa Bitefa, treća je Bitefova koprodukcija na festivalskom repertoaru. Nastala je na osnovu sećanja tridesetogodišnjaka iz Beograda i Berlina na poslednje proleće prošlog veka. Autori predstave su Suzana Črudina, Šarlota Ros i Filip Vujošević. Obavezni deo Pratećeg programa, barem poslednjih 13 godina, jeste i Bitef Polifonija, program koji se bavi problemima i interesovanjima mladih i ostalih grupa o kojima se u društvu nedovoljno vodi računa. To je ujedno i program za koji njegova urednica Ljubica Ristić Beljanski svakog puta nađe novac nekim samo njoj mogućim načinom. Program počinje predstavom Zemlja iznad svih nas omladinskog pozorišta "Fetus" iz Srebrenice. Od ostalih, izdvojićemo predstavu Nebom grada – fragmenti gradskog detinjstva beogradskog Studija "Iskorak", inspirisanu pesmama Dragana Lukića, koja istražuje kako izgleda odrastanje u današnjem Beogradu u poređenju sa onim iz Lukićevog vremena, i Umrežavanje sećanja koju "Dah teatar" realizuje u saradnji sa grupom mladih iz Sarajeva. Obavezni festivalski deo je i program Bitef na filmu koji organizuje Jugoslovenska kinoteka. Odlučili su se za ciklus nazvan Diktatori u kome glavne uloge igraju "Hitler, Franko, Musolini i mnogi drugi, ali i narod koji ih je birao, narod koji im se divio, narod koji je zbog toga patio i stradao", kako je istakla urednica ovog programa Vera Konjović.

I, kao što organizatori Bitefa neprestano ističu, Bitef ne bi bio takav kakav jeste da mu ne pomažu inostrani kulturni centri. Izdvojićemo Francuski institut, koji je ove godine naročito prisutan: izložbom "Francuska na Bitefu: 46 godina druženja" kojom podseća na sve to vreme lepe saradnje, i Teatroskopom, dvodnevnim pozorišnim susretom šezdesetak učesnika iz sveta. Šta i koliko to znači za domaću pozorišnu scenu i kulturu – trebalo bi da je svima očigledno.

 

POŠALJI KOMENTAR REDAKCIJI		ODŠTAMPAJ TEKST

---