Novogovor >

Amater

aleksandar ćirić

Naspram svakodnevnom, običnom i prosečnom svetu stoji – profesionalac.

Idiotizam novogovora je od profesionalizma napravio ne samo pozitivnu i poželjnu, nego i nužno potrebnu osobinu/kvalifikaciju. Što je savršen jezički, u tom smislu i novogovorski, paradoks: u većem delu ljudske istorije – a zapadne civilizacije posebno – biti profesionalac značilo je tek nešto više od biti rob ili demijurg, zanatlija, osoba koja savršeno pravi sandale ili glinene ćupove, a oko tog ili sličnog posla grbači po ceo dan i noć.

Nasuprot profesionalcu bio je aristokrata, plemić koji – ako i ume da svira na kitari, pleše, popravi pokvareno ili čak i napravi nešto – to ne sme da radi savršeno, jer bi to značilo da je u usavršavanje i održavanje veštine uložio više napora nego što to slobodnom i dokonom čoveku priliči.

Samo u tom smislu aristokrata i plemić su isto što i amater ili diletant: bavi se samo onim što mu se sviđa ili voli (amater, od latinskog amatorem, onaj ko voli, i amare, voleti), ili mu pričinjava zadovoljstvo (diletant, od italijanskog dilettante odnosno dilettare, uživati, i od latinskog, s istim značenjem, delectare).

Koliko pre jedva nešto više od stotinu godina Pjer, baron od Kubertena, smislio je da "obnovi" olimpijske igre, zasnovane – po njegovom i tada dominantnom, ali savršeno pogrešnom uverenju da su antički takmičari bili "amateri" kao što su to i devetnaestovekovni oficiri-plemići, koji će na igrama rat zameniti otmenim "modernim petobojem". E, to je tek bio potpuni amaterizam i diletantizam – u današnjem, pežorativnom značenju tih reči.

Od početka potpuno klimavo i s nejasnim kriterijumima, "obnovljene" olimpijske igre, su, sve negde do početka devedesetih godina prošlog veka, propisivale amaterizam kao uslov da neki sportista na njima učestvuje.

Onda je, odustajanjem od ideala i ponekog strožeg pravila, u opštem, globalnom, i pojedinačnom, svakako materijalnom interesu, amaterizam ukinut. Amateri i diletanti ispali su budale, kao što i treba.

Profesionalcima se u zube i krv ne gleda.


 

POŠALJI KOMENTAR REDAKCIJI ODŠTAMPAJ TEKST