Vreme
VESTI, / VESTI

Predviđanja demografske budućnosti:
Projekcije stanovništva Srbije 2011–2041

Smanjenje broja stanovinka od 260.000 do 1.060.000, a radno sposobnog stanovništva za 3,0 do 8,2 odsto. U čak deset opština bi se broj stanovnika smanjio za više od 50 odsto. Osnovni demografski pokazatelji stanovništva

Republički zavod za statistiku objavljuje rezultate o projektovanom broju stanovnika, za period 2011–2041. godine, po starosti i polu, za Republiku Srbiju (podaci za Republiku Srbiju bez Kosova i Metohije) i regione. Projekcije su urađene u pet varijanti: niska, srednja, visoka, zatim varijanta konstantnog fertiliteta i mortaliteta i srednja varijanta nultog migracionog salda, pri čemu se prve tri međusobno razlikuju prema usvojenoj varijanti o fertilitetu. Imajući u vidu značaj predviđanja demografske budućnosti i na nižim teritorijalnim nivoima, prvi put su urađene projekcije stanovništva na nivou opština/gradova, po polu, i to u dve varijante: srednja i varijanta nultog migracionog salda.

Image

Najvažnija odlika kretanja stanovništva Republike Srbije u projekcionom periodu je nastavak procesa depopulacije, bez obzira na varijantu projekcija.

Image

Ukupno stanovništvo Republike Srbije 2011–2041. godine (po varijantama projekcija)

Kretanje ukupnog stanovništva Republike Srbije 1961–2041. (rezultati popisa 1961–2011. i projekcija 2011–2041, po varijantama)

Varijanta projekcijaProcena sredinom 2011. godine2041.Apsolutni porast/pad 2041–2011.Indeks (2011. = 100)
Niska7.234.0996.522.206-711.89390,2
Srednja7.234.0996.830.008-404.09194,4
Visoka7.234.0996.973.926-260.17396,4
Konstantna7.234.0996.173.971-1.060.12885,3
Nultog migracionog salda7.234.0996.180.614-1.053.48585,4

Rezultati projekcija za period 2011–2041. ukazuju da će u narednih trideset godina stanovništvo Republike Srbije i dalje biti izloženo delovanju procesa demografskog starenja. Udeo mladih je nizak i sa tendencijom daljeg pada, dok je udeo starih visok i stalno raste. Prema niskoj varijanti, gde se uočava najintenzivniji proces starenja, učešće stanovništva mlađeg od 15 godina bi opalo sa 14,4 odsto na 11,7 odsto, dok bi učešće starijih od 65 godina poraslo sa 17,3 odsto na 25,2 odsto. Prema istoj varijanti, udeo najstarijih (80 i više godina) u ukupnoj populaciji bi se povećao sa 3,5 odsto na 7,8 odsto, a prosečna starost stanovništva bi porasla sa 42,1 na 46,5 godina.

Takođe, prema svim varijantama projekcija, neminovno je smanjenje učešća radno sposobnog stanovništva (15–64) u ukupnoj populaciji, a pad bi se kretao od 3,0 odsto do 8,2 odsto, zavisno od varijante.

Projekcije stanovništva opština/gradova 2011–2041. pokazuju da je na kraju projekcionog perioda samo u petini opština zabeležen populacioni rast, pri čemu je veći broj tih opština na teritoriji Grada Beograda. S druge strane, u čak deset opština bi se broj stanovnika smanjio za više od 50 odsto, a izrazit depopulacioni trend beleže nerazvijene opštine Crna Trava, Babušnica i Gadžin Han. (Možete pogledati karte u FOTO GALERIJI)

Projekcije stanovništva za period 2011–2041. urađene su na osnovu rezultata Popisa stanovništva sprovedenog u periodu od 1. do 15. oktobra 2011. godine, u skladu sa Zakonom o popisu stanovništva, domaćinstava i stanova („Službeni glasnik RS", br. 104/09 i 24/11). Izrada rezultata i studije je finansijski podržana od strane Evropske unije, koja je participirala u ukupnim troškovima sprovođenja popisa sa 60 odsto.

Izvor: Projekcije stanovništva Republike Srbije, 2011–2041., Zavod za statistiku. Detaljniji podaci o kretanju stanovništva Srbije u periodu 2011–2041, objavljeni u studiji „Projekcija stanovništva Republike Srbije, 2011–2041", mogu se naći i u elektronskoj formi na internet stranicama: www.stat.gov.rs.

Na slične tendencije upozorio je demograf Goran Penev u studiji Projekcije stanovništva Srbije od 2010. do 2060. godine, koju je objavio Fiskalni savet, o čemu je Vreme pisalo u tekstu Depopulacija Srbije 16. decemra 2013.




Image
Osnovni demografski pokazatelji stanovništva

2001.2011.
Broj živorođenih na 1000 stanovnika 10,69,0
Broj umrlih na 1000 stanovnika13,214,2
Prirodni priraštaj na 1000 stanovnika-2,7-5,2
Broj zaključenih brakova na 1000 stanovnika5,54,9
Broj razvedenih brakova na 1000 stanovnika1,01,1
Broj umrle odojčadi na 1000 živorođenih10,26,3
Broj razvedenih brakova na 1000 zaključenih189,2230,4
Stopa ukupnog fertiliteta1,61,4
Broj živorođenih van braka (na 1000 živorođenih)204,2239,5
Prosečna starost majke pri rođenju sve dece26,728,7
Prosečna starost majke pri rođenju prvog deteta25,127,5
Prosečna starost umrlog lica - muško67,871,0
Prosečna starost umrlog lica - žensko72,976,1
Prosečna starost mladoženje pri zaključenju braka31,533,0
Prosečna starost neveste pri zaključenju braka27,629,5
Prosečna starost mladoženje pri zaključenju prvog braka28,530,5
Prosečna starost neveste pri zaključenju prvog braka25,127,4
Očekivano trajanje života muškaraca69,671,6
Očekivano trajanje života žena74,876,8

Izvor: Osnovni demografski pokazatelji stanovništva RZS, 2014.