VESTI, / VESTI
Dokument:
Vreme br 48 • 23. SEPTEMBAR 1991. Dosije Vremena: Aleksandrova imovina (izvodi iz Rešenja (o. br. 428/34) Sreskog suda za grad Beograd od 27. oktobra 1938. godine o ostavinskoj raspravi posle smrti Blaženopočivšeg Viteškog Kralja Aleksandra I Agencija za restituciju odbila zahtev da Karađorđevićima bude vraćen dvor na Dedinju. Prestolonaslednik Aleksandar najavljuje tužbu Strazburu. Premijer Aleksandar traži da prestolonaslednik Aleksandar plati struju
U ime Njegovog Veličanstva Kralja Rešenje Sreskog suda za grad Beograd, nadležnog po masi Blaženopočivšeg Viteškog Kralja Ujedinitelja Aleksandra I Karađorđevića (...)
1.) Po glasu protokola o podnošaju izveštaja o smrti Blažonopočivšeg Viteškog Kralja Aleksandra I Ujedinitelja vidi se, da je Blaženopočivši Viteški Kralj Aleksandar I Ujedinitelj u vremenu Svoje smrti ostavio kao najbliže srodnike Svoju Maloletnu Decu: Njegovo Veličanstvo Kralja Petra II. rođenog 6. septembra 1923 god. u Beogradu. Njegovo Kraljevsko Visočanstvo Kraljevića Tomislava, rođenog 19. januara 1928 god. u Beogradu, Njegovo Kraljevsko Visočanstvo Kraljevića Andriju, rođenog 28 juna 1929 god. na Bledu, i Svoju Udovu, Njeno Veličanstvo Kraljicu Mariju. rođenu 9. januara 1899. god. u Goti. 2.) Prema glavnom spisku popisa ovog suda, sastavljenom u sm. čl. 77 nespornih pravila Blaženopočivši Kralj Aleksandar I Ujedinitelj ostavio je imovinu i to: A ) Imovina koja je svojina Blaženopočivšeg Viteškog Kralja Aleksandra I Ujedinitelja. I.) NEPOKRETNOST a.) U Beogradu. I.) Dvorac na Bulevaru Kneza Aleksandra Karađorđevića sa kućištem i dvorištem u površini 13 ha, 86 ari. 93.60 kv. m.. (...) svojina Blaženopočivšeg Viteškog Kralja Aleksandra I Ujedinitelja. 2-7.) Šuma "na Dedinju" (...) Na ovom kompleksu zemljišta, sem dvorca. označenog u tač. I. postoje sleće zgrade: kolonada iz kamena, koja je u vezi sa dvorom i crkvom, dužine 36,20 metara. visine 4.40 metara; crkva obložena bračkim kamenom: ekonomska zgrada sa podrumom. prizemljem i mansardom, u podrumu ove zgrade instalirana su postrojenja električna, centralnog grejanja i hidrofori; prizemna zgrada zа stražu; prizemna zgrada zа vratara; zgrada zа kuhinju, koja se sastoji iz suterena, prizemlja i sprata, u suterenu ove zgrade postoji električna hladnjača; u bašti: beli paviljon, koji je otvoren, sa stubovima i služi kao ukras; dve pergole od bračkog kamena, kao i jedna pergola od oniksa, koja je patosana istim kamenom, sa klupama i vaznama zа cveće od istog kamena: dva bazena, od kojih t.z.v. "plavi" služi kao ukras, a veliki bazen zа kupanje i plivanje: jedan umetnički rad — sving: paviljon ruža bračkog kamena, takođe otvoren, ali pokriven; veći broj terasa sa stepenicama i ogradom od bračkog kamena. Zgrada "Beli Dvor", koja se sastoji od suterena, prizemlja i dva sprata; zgrada zа garažu-prizemlje i jedan sprat i zgrada zа stražaru-prizemlje i sprat. Celokupno ovo nepokretno imanje. opisano u tač. 1 do 7. zajedno sa svima objektima prestavlja vrednost po proceni din. 81.330.000. 8.) Kuća kbr. 52 u ulici Patrijarha Dimitrija sa kučištem, dvorištem i vrtom, u površini 8 ha, 75 ari. i 17,30 kv. m. (...) kao svojina Blaženopočivšeg Viteškog Kralja Aleksandra I Ujedinitelja. Na ovom zemljištu postoje sledeći objekti: pet prizemnih zgrada od mešovitog materijala, koje služe zа stanovanje, kancelariske potrebe, radionice, ložionicu i magacin; zgrada staklene bašte sa celokupnom instalacijom vodenog i parnog grejanja, koja služi zа povrće i cveće. Ovo nepokretno imanje zajedno sa zgradama na njemu prestavlja vrednost po proceni din 3.880.000. 9.) Kuća k. br. 24 u ulici Kralja Aleksandra sa kućištem, dvema prizemnim zgradama i dvorištem u površini 14 ari, 0,3 kv. m. (...) svojini Blaženopočivšeg Kralja Aleksandra I Ujedinitelja. Ovo imanje zajedno sa objektima na njemu pretstavlja vrednost po proceni 2.640.000. 10.) Kuća kbr. 7. u ulici Krunskoj, sa kućištem, pet zgrada i dvorištem u površini 20 ari 63,30 kv. m. (...) svojina Blaženopočivšeg Viteškog Kralja Aleksandra I Ujedinitelja. Ovo imanje sa objektima na njemu prestavlja vrednost po proceni din. З.100.000. 11.) Kuća br 37, u ulici Sarajevskoj sa kućištem i dvorištem u površini 14 ari. 43,50 kv. m. (...) svojina Blaženopočivšeg Kralja Aleksandra I ujedinitelja. Ovo imanje sa zgradama prestavlja vrednost po proceni din. 920.000. b ) Izvan Beograda 12.) Plac na Cetinju u ulici Kralja Aleksandra, koji se graniči i meri: od istoka u pravoj liniji do imanja naslednika Vuletića Vuka 28,87 m. i sa рrelomom unutra od imanja Gnidske opštine Cetinjske — Zmajeva. (...) Celokupna površina ovog placa iznosi 571,90 kv. m.. Na ovom placu postoji jednospratna zgrada od tvrdog materijala sa lica ulice, a u dvorištu jedna teza ozidana od betona. Ovo imanje svojina je Blaženopočivšeg Kralja Aleksandra I Ujedinitelja (...) vrednost zajedno sa zgradama po proceni din 356.600. 13.) Zemljište u ataru opštine Crnojevića Rijeke u srezu Cetinjskom. (...) Ovo je zemljište obraslo šumom, uređeno je kao park, a preko sredine istog protiče jedan potok, celokupna površina zemljišta iznosi 47.586 kv. m.. Na ovom zemljištu postoje sledeće zgrade: dvorac "Leskovac", nа spratu od tvrdog materijala; letnja trpezariја sa stubovima od kamena i terasom od tvrdog materijala; kuhinja na spratu: gаrаžа na spratu od tvrdog materijala, prizemna zgrada zа staklenu baštu: prizemna zgrada za centralu, crkvena zgrada: prizemni paviljon: zgrada od tvrdog materijala na spratu, kao i dve prizemne zgrade zа druge potrebe. Celokupno ovo zemljište zajedno sa objektima na njemu prestavlja vrednost po proceni din. 2.050.000. 14-18.) Livade (...) 19.) Gospodarski dvorac na Buhinju, srez Radovljica, sa parcelama (...) Sve (...) parcele ograđene su kao jedno imanje, koje je pošumljeno i uređeno kao park, a pored Gospodskog dvorca, koji se nalazi na parceli br. 1143/6. postoji i veranda na parceli br. 1134/1. lovački dvorac na parceli br. 1134/3. kao i zgrada za garažu na parceli br. 1134/4 (...) vrednost po proceni din. 642.005. 20.) Lovački dvorac, koji se sastoji iz deset prostorija sa sporednim odeljenjima, a koji je Blaženopočivši Kralj Aleksandar I Ujedinitelj podigao iz Svojih sredstava na lovištu u Tamničkoj Bistrici, katastarske opštine Županja. rеz Kamnik. (...) Ova zgrada lovački dvorac — prestavlja vrednost po рroceni din. 450.000. II.) POKRETNOST i.) Gotov novac i hartije od vrednosti U BEOGRADU KOD UPRAVE DVORA 21.) 3200 tri hiljade dve stotine — akcija Beogradske zadruge iz Beograda, koja glasi na donosioca, svaka od po 4000 din. u nominalnoj vrednosti. 22.) 40 — četrdeset — akcija Privilegovane Agrarne banke Kraljevine Jugoslavije koje glase na donosioca, svaka od po 50.000 din. u nominalnoj vrednosti. 23 ) 21 — dvadeset i jedna — obligacija 7 % Državnog spoljnog zajma u zlatu od 1922 god. (Blerov zajam) . koje glase na donosioca, svaka od po 1000 dolara u nominalnoj vrednosti. 24.) 47 — četrdeset i sedam obveznica Državnog zajma zv. Selingmanv 7 % od 1927 god., koje glase na donosioca, svaka od po 1000 dolara u nominalnoj vrednosti. IZVAN BEOGRADA U trezorima i kasama Morgan banke i komp. u Parizu, prema bančinom izveštaju od 16. oktobra 1934 god. 25.) 158 - sto pedesEt osam — akcija Privilegovanih Borskih rudnika, koje glase na donosioca. 26.) 107 — sto sedam obligacija istočnih francuskih železnica, 3 % starih, svaka od po 500 fr. fr. u nominalnoj vrednosti... 27.) 167 — sto šeset i sedam — obligacija Francuskih železnica Раriz - Orlean 3 % starih, svaka od po 500 fr. fr. u nominalnoj vrednosti. 28.) 180 — sto osamdeset obligacija Francuskih Železnica P. L. M.. 3 % starog vučenja, svaka od po 500 fr. fr. nominalne vrednosti. 29.) 137 - sto trideset i sedam obligacija Severnih francuskih železnica, 3 % starih, svaka od po 500 fr. fr. nominalne vrednosti. 30.) 191 — sto devedeset i jedna - obligacija Južnih francuskih železnica. 3 % starih, svaka od ро 500 fr. fr. nominalne vrednosti. 31.) 149 — sto četrdeset i devet — obligacija Zapadnih francuskih železnica 3 % starih, svaka od po 500 fr. fr. nominalne vrednosti. 32. 40 — četrdeset — obligacija Grada Pariza, 5 % od 1928. god.. svaka od po 1000 fr. fr. nominalne vrednosti. 33.) 197 — sto devedeset i sedam - običnih akcija Društva borskih rudnika, svaka od po 100 fr. fr. u nominalnoj vrednosti. 34.) 110 — sto deset — akcija Egipatskog kreditnog društva. svaka od po 500 fr. fr. nominalne vrednosti. 35.) 1333 — hiljadu tri stotine trideset tri akcija društva zа fosfat "de Djebel M' Dilla" "A" običnih, svaka od po 100 fr. fr. u nominalnoj vrednosti. 36.) Monopolske obveznice 4 % Kraljevine Srbije od 1895. god. u nominalnoj vrednosti 190.500 fr. fr. 37.) Jugoslovenski fundig obveznice 5 % od 1933. god. u nonunalnoj vrednosti 19.050 fr. fr. 38.) U gotovom novcu 45.630,32 fr. fr. i 2.171 engleskih funti, 14 šilinga i 7 penza.
b) Ostala pokretnost 39.) Nameštaj po odajama Kraljevskog dvorca na Dedinju, u vili i seljačkoj kući na Oplencu, u dvorcu "Leskovac" u Crnojevića Rijeci, srez Cetinje, u dvorcu Buhinju, srez Radovljica, u lovačkom dvorcu "Petrovčić" (Dobanovački zabran) u lovačkom dvorcu Han Pijesak, srez Vlasenica, i u Kaminčkoj Bistrici, srez Kamnik. Automobilski park, ergela, poljoprivredne sprave, stoka, proizvodi i sprave zа negovanje cveća i povrća. Sva ova pokretnost uvedena je u inventar i spiskove Uprave Dvora.
B.) Imovina koja je od države i samoupravnih tela data Blaženopočivšem Kralju Aleksandru I Ujedinitelju na uživanje i upotrebu kao vladaocu i nosiocu kraljevske vlasti
I.) 1.) Nepokretno imanje u Zagrebu u Visočkoj ul. br. 22 i Mesničkoj br. 23. 2.) Nepokretno umanje u Sarajevu u Mahali C.XVIII Džami — Atik, koje se sastoji iz kuće sa kućištem i dvorištem (Konak) u ul. Pašićevoj, sa cvjetnjakom i praznim placem. (...) 3.) Dvorac sa dvorskom baštom u Dubrovniku. (...) II.) PRAVA LOVIŠTA 4.) (...) Pravo lova u korist Blaženopočivšeg Viteškog Kralja Aleksandra I Ujedinitelja na lovištu državnog dobra "Belje", koje spada na teritoriji šumske uprave Tikveš, osim dela šume Siget, kao i na delovima Sarvašhat i Bikovac, šumska uprava Zmajevac. Po tom pravilniku pravo lovа ima Njegovo Veličanstvo Kralj. Članovi Kraljevskog Doma i Gosti pozvani od strane Njegovog Veličanstva kralja. 5.) (...) Pravo lovišta i korišćenja lovačkog dvorca "Petrovčić" (Dobanovački zabran) u korist Blaženopočivšeg Viteškog Kralja Aleksandra I Ujedinitelja. Ovo lovište obuhvata Dobanovački zabran. Jakovački ključ, Bečmenski ključ i Tvrdnjavu, Beočin, Loznac, Obedsku baru, sa zašititnim pojasom, koji obuhvata terene: Grabovina, Kadionica i Matijevica. V.) Lovišta koja je Blaženopočivši Kralj Aleksandar I Ujedinitelj uzeo pod zakup radi uživanja 1.) (...) Pravo Zakupa lovišta na području Mešćanske Korporacije u Kamničkoj Bistrici, katastarske opštine Županja, srez Županja — njive, srez Kamnik. (...) Na ovom lovištu Blaženopočivši Kralj iz Svojih sredstava podigao je lovački dvorac. (...) Pravo lova u korist Blaženopočivšeg Viteškog kralja Aleksandra I Ujedinitelja na lovačkom terenu zv. Velika Planina sa rokom trajanja zakupa od 1. januara 1934 god. do 31 decembra 1937 god. uz zakupnu cenu od 4000 din. godišnje. 2.) (...) Pravo zakupa u korist Blaženopočivšeg Viteškog Kralja Aleksandra I Ujedinitelja na lovištima u Krmi i lovišta Vrh sa ostalim parcelama na području šumske uprave na Bledu, prema dolini Radovini, na drumu Radovina — Krma, kao i lovišta Jerebikovec na području šumske uprave u Kranjskoj Gori (...) sa zakupnom cenom od 6.500 dinara godišnje, a sa rokom trajanja zakupa od 1. avgusta 1932 god. do 31 jula 1942 god. (...) Pravo zakupa lovišta u korist Blaženopočivšeg Kralja Aleksandra I Ujedinitelja na lovištima Stara Fužina, zvana Tošć, Srednja Vas, planina Konjščo i lovište Srednja Vas zv. St. Dorje, a koje je pravo lovišta Adolf Veston iz Celja uživao prema zakupnim Ugovorima sa Sodijem Jozefom, iz Bohinjskc Srednje Vasi, sa zakupnikom opštinskog lovišta "Bohinjska Srednja Vas" i sa vlasnicima zajednice Stara Fužina, kao vlasnikom samovlasnog lovišta Tošć i Agramom Skužnošću Srednja Vas u Bohinju, kao vlasnikom lovišta Konjšca. 3.) (...) Uzeto pod zakup: Opštinsko lovište "Petrovčić" zа god. zakupninu od 3.000 dinara po ugovoru od 13 jula 1934 god. sa opštinskom upravom Deč. (...) lovište zv. Deč, zа godišnju zakupninu od 5.011 dinara (...) opšt. lovište Ašanja (...) . opšt. lovište Surčin (...) .opštinsko lovište Bečmen (...) .opštinsko lovište Kupinovo (...) . opštinsko lovište Progor...) .,lovište Boljevci (...) , opštinsko lovište Jakovo (...) . Rok zakupa po svima ugovorima traje od 1 avgusta 1934 god. do 31 jula 1949 god.
G.) Zadužbine koje je Blaženopočivši Viteški Kralj Aleksandar I Ujedinitelj zasnovao za svoga života
I) Prema svojeručnom aktu, pisanom u Beogradu na Sv. Savu 1926. god., koji je upućenu Gospodinu Rektoru Univerziteta u Beogradu. Blaženopočivši Viteški Kralj Aleksandar I Ujedinitelj u brizi o dobrim a siromašnim đacima iz sviju krajeva na Beogradskom Univerzitetu podigao je Iz Svojih sredstava na nepokretnom imanju u Beogradu u ul. Kralja Aleksandra br. 75 višespratnu zgradu zа stanovanje studenata Beogradskog Univerziteta. pod imenom 'Studenski Dom Zadužbinu Kralja Aleksandra I" (...) . 2.) (...) Na Svom nepokretnom imanju u Beogradu u ulici Miodraga Davidovića iz Svojih sredstava podigao je višespratnu zgradu namenjenu mladićima iz svih krajeva naše Otadžbine, đacima Srednjih škola, da se u njoj spremaju zа službu naroda. Ova zgrada-dom nosi naziv: "Dom Kralja Aleksandra I zа učenike srednjih škola". Nepokretno imanje na kome je ovaj Dom podignut i sada se vodi kao svojina Blaženopočivšeg Viteškog Kralja Aleksandra I Ujedinitelja. (...)
D.) Imovina. koju je Blaženopočivši Viteški Kralj Aleksandar I Ujedinitelj iz svojih sredstava za svog života pribavio za svoju maloletnu decu I.) Na ime Njegovog Veličanstva Kralja Petra
1.) 500 — pet stotina — akcija Narodne Banke Kraljevine Jugoslavije, koje glase na ime Njegovog Veličanstva kralja Petra II u nominalnoj vrednosni svaka od po 3000 din. II.) Na ime - Njegovog Kraljevskog Visočanstva Maloletnog Kraljevića Tomislava 2.) Kuća k. br. I u Šenoinoj ul. u Beogradu sa kućištem, jednom zgradom, dvorištem i voćnjakom, u površini 63 ri i 62 kv. m. (...) . svojina Njegovog Kraljevskog Visočanstva Kraljevića Tomislava. 3.) Vinograd "pored kuće" u Beogradu u površini 26 ari. 90.60 m? (...) . svojina Njegovog Kraljevskog Visočanstva Kraljevića Tomislava. 4.) Poljsko nepokretno imanje, koje se nalazi u ataru opštine Prždevske i Demir Kapije u srezu Negotinskom (vard.) (...) tapije glase na Njegovo Kraljevsko Visočanstvo Kraljevića Tomislava. Na ovom imanju postoje zgrade za stanovanje, zgrade potrebne zа poljoprivredno gazdinstvo, poljoprivredne sprave, vinogradarsko-voćarski alat, baštenske sprave, alata kovačko-tišlerske radionice, kuhinjski pribor, kuhinjsko posuđe, stoka, konji, priplodna grla, goveda, svinje, ovce, ćurke. kokoške i plovke, koja se imovina vodi po inventarima Uprave poljoprivrednog dobra Demir Kapija. 5.) Sto akcija Narodne banke Kraljevine Jugoslavije, koje glase na ime Njegovog Kraljevskog Visočanstva Kraljevića Tomislava, u nominalnoj vrednosti svaka od po 3.000 din. Celokupna popisana nepokretnost Blaženopočivšeg Viteškog Kralja Aleksandra I Ujedinitelja, označena u tač. I A.) ovog referata. prestavlja vrednost na dan smrti po proceni veštaka sumu u 95.448.605 din. Blaženopočivši Viteški Kralj Aleksandar I Ujedinitelj je od imovine ostavio: Svoja privatna nepokretna imanja u Beogradu. na Cetinju, u Crnojevića Rijeci. srez cetinjski, u Soko Banji. na Buhinju, srez Radovljica. lovački dvorac u Kamničkoj Bistrici. srez Kamnik. gotov novac i hartije od vrednosti u Beogradu kod Uprave Dvora i u trezorima Morgan Banke u Parizu, kao i nameštaj u odajama Kraljevskog dvora na Dedinju, u vili i seljačkoj kući na Oplencu, u dvoru "Leskovac" u Crnojevića Rijeci, u dvorcu na Buhinju, u lovačkom dvorcu «Petrovčič» u lovačkom dvorcu Han Pijesak, srez vlasenički, u Kamničkoj Bistrici, srez Kanmik, automobilski park, ergelu. poljoprivredne sprave, stoku, proizvode, sprave za negovanje cveća i povrća, koja su nepokretna. pokretna imovina i primanja bliže opisana u referatu ovog rešenja u odeljku A.) pod I i II od rednog broja 1 do 39. O rudarskim pravima i terenima. koji su kao imovina Blaženopočivšeg Kralja uneti u ovu masu, vodi se po zasebnom predmetu ostavinski postupak (...) (Rešenje (o. br. 428/34) Sreskog suda za grad Beograd od 27. oktobra 1938. godine o ostavinskoj raspravi posle smrti Blaženopočivšeg Viteškog Kralja Aleksandra I) Zbog prostora nemonovna redakcijska kraćenja originalnog teksta osnačena (...) Vreme br. 48 • 23. SEPTEMBAR 1991.
Dokumentacioni centar "Vremena"
|