VESTI, / VESTI
DOKUMENT:
2.953.921 sudski predmet
Godišnji izveštaj Vrhovnog kasacionog suda o radu sudova u Republici Srbiji za 2016. godinu
U Republici Srbiji od 1. januara 2014. godine postoji ukupno 159 sudova, od kojih kao prvostepeni postupa 66 osnovnih sudova, 25 viših, 16 privrednih, 44 prekršajna suda i Upravni sud. Viši sudovi postupaju i kao drugostepeni, a pored njih i 4 apelaciona suda, Privredni apelacioni i Prekršajni apelacioni sud. Za teritoriju AP Kosovo i Metohija, do donošenja posebnog zakona kojim će se osnovati sudovi nadležni za tu teritoriju, nastavljaju da rade 3 suda u Kosovskoj Mitrovici: Prekršajni sud u Kosovskoj Mitrovici, Viši sud u Kosovskoj Mitrovici i Osnovni sud u Kosovskoj Mitrovici.... Prema podacima Visokog saveta sudstva na dan 31.12.2016. godine u svim sudovima u Republici Srbiji bilo je određeno Odlukom VSS 2977 sudijskih mesta, od kog broja je bilo popunjeno 2778, a efektivno je u sudovima postupalo 2569 sudija.
Broj sudija u sudovima na dan 31.12.2016.
| Sud | Broj sudija po odluci Visokog saveta sudstva | Broj popunjenih mesta | Broj sudija iz izveštaja o radu suda za period 01.01. - 31.12.2016. |
| Vrhovni kasacioni sud | 40 | 37 | 32 |
| Upravni sud | 41 | 41 | 38 |
| Privredni apelacioni sud | 40 | 38 | 30 |
| Prekršajni apelacioni sud | 65 | 62 | 61 |
| Apelacioni sudovi | 237 | 225 | 202 |
| Viši sudovi | 368 | 338 | 310 |
| Osnovni sudovi | 1.472 | 1.373 | 1.255 |
| Privredni sudovi | 178 | 158 | 156 |
| Prekršajni sudovi | 536 | 506 | 485 |
| UKUPNO: | 2.977 | 2.778 | 2.569 |
Tabela: Prosečna starost sudije u Srbiji je 52 godine; 836 sudija su muškarci, a 1942 sudija su žene. Do 40 godina ima 244 sudije, do 50 godina 756 sudija, do 60 godina ima 1377, a preko 60 godina 401 sudija
U sudovima u toku 2016. godine, prema podacima Visokog saveta sudstva, bilo je 10.563 državnih službenika i nameštenika, prosečne starosti 44 godine. Sudovi se finansiraju iz dva izvora: iz izvora prihoda iz budžeta i iz sopstvenih prihoda budžetskih korisnika (sudske takse). Prema Zakonu o budžetu RS za 2016. godinu opredeljen iznos sredstava za sudove iznosi 18.884.991.000,00 dinara (za Vrhovni kasacioni sud izdvaja se 418.148.000,00 dinara - 2,21% od ukupnog budžeta za sudove).
U odnosu na celokupni budžet Republike Srbije od 1.085.308.426.000,00 dinara za 2016. godinu rashodi za sudove predstavljaju 1,74% od ukupnog budžeta. Navedena sredstva za rad sudova ne obuhvataju sredstva opredeljena Ministarstvu pravde za finansiranje materijalne podrške radu pravosudnih organa (za sudove i tužilaštva), koja se odnose na infrastrukturu, IT i druge naknade za sudsko i tužilačko osoblje (stimulacija, troškovi prevoza, isplate jubilarnih nagrada i solidarne pomoći).
PREDMETI REŠENI U 2016. GODINI
Tokom 2016. godine svi sudovi u Republici Srbiji rešili su bezmalo 3.000.000 predmeta. Tačnije, 2569 sudija rešilo je 2.953.921 predmet. U odnosu na 2015. godinu rešeno je 866.589 predmeta više. Navedene brojke obuhvataju sve vrste predmeta: iz sudeće materije i iz izvršne materije. Ukoliko izuzmemo izvršne predmete, u 2016. godini rešeno je 215.766 predmeta više nego u 2015. godini. Povećan broj rešenih predmeta rezultat je preduzetih sistemskih mera - novi Zakon o izvršenju i obezbeđenju i ujednačavanje sudske prakse u repetitivnim predmetima (kroz rešavanje spornih pravnih pitanja) i izmena Zakona o prekršajima (efekti primene prekršajnog naloga).
PRIKAZ BROJA REŠENIH PREDMETA U SVIM SUDOVIMA U REPUBLICI SRBIJI
| 2012. | 2013. | 2014. | 2015. | 2016. | ||||||
| Broj sudija | Ukupan broj rešenih predmeta | Broj sudija | Ukupan broj rešenih predmeta | Broj sudija | Ukupan broj rešenih predmeta | Broj sudija | Ukupan broj rešenih predmeta | Broj sudija | Ukupan broj rešenih predmeta | |
| Ukupno na nivou Srbije, svi predmeti | 2.380 | 2.156.958 | 2.652 | 2.084.768 | 2.595 | 1.793.212 | 2.522 | 2.087.332 | 2.569 | 2.953.921 |
| Ukupno na nivou Srbije, bez izvršenja | 2.165 | 1.534.706 | 2.365 | 1.536.355 | 2.331 | 1.409.886 | 2.256 | 1.706.704 | 2.299 | 1.922.470 |
| Osnovni sudovi - I+IV1 | 532.377 | 484.446 | 326.400 | 322.994 | 970.292 | |||||
| Privredni sudovi - sva izvršenja | 89.875 | 63.967 | 56.926 | 57.634 | 61.159 |
Osim toga, u osnovnim sudovima rešeno je i 906.437 predmeta po zahtevima građana za overu potpisa, rukopisa i prepisa, izdavanje uverenja i dr. koji se ne prikazuju u navedenim tabelama, a u višim sudovima još 19.240 predmeta ovakve vrste. U prekršajnim sudovima bilo je 903.377 predmeta koji se ne prikazuju u tabelama u ovom izveštaju za ove posebne sudove. Po ovim premetima postupa sudska administracija pod nadzorom sudija, što čini još 1.829.054 predmeta koje su sudovi rešili u 2016... U skladu sa Preporukom Komiteta ministara Saveta Evrope br. R (86)12 predmeti overe u 2017. godini iz osnovnih sudova prelaze na javne beležnike...
Najveći broj predmeta u 2016. godini rešen je u osnovnim i prekršajnim sudovima, a prikaz učešća ostalih sudova u ukupnom broju rešenih predmeta je znatno manji - slede viši sudovi i privredni sudovi...
Predmeti primljeni u 2016. godini
Uporedni podaci o primljenim predmetima u svim sudovima u Republici Srbiji (priliv novih predmeta) ukazuju na znatno povećanje priliva u 2015. i 2016. godini. Očekivani priliv prema pokazateljima u periodu od 2012. do 2014. godine bio je, bez predmeta izvršenja, na nivou od oko 1.500.000 predmeta godišnje. Međutim, u 2015. godini sudovi su primili 1.902.475 predmeta, što je 415.840 više u odnosu na 2014. godinu, to jest u odnosu na očekivanja.
U 2016. godini priliv je ponovo bio iznad očekivanog, pa čak i iznad onog ostvarenog u 2015. godini. Tako je u sistem tokom 2015. i 2016. godine ušlo preko 850.000 predmeta više od očekivanog godišnjeg priliva, što je uticalo na ostvarenje planiranih ciljeva iz strateških dokumenata Vrhovnog kasacionog suda za rešavanje starih predmeta.
Najveći „udar" povećanim prilivom predmeta pretrpeli su prekršajni i osnovni sudovi: u 2015. godini prekršajni sudovi primili su 222.295 predmeta više nego u 2014. godini, u kojoj su takođe imali priliv veći od očekivanog, dok su osnovni sudovi primili oko 200.000 predmeta više u istom periodu. U 2016. godini ovaj trend je nastavljen, pa je u odnosu na 2014. godinu, kao i u 2015. primljeno preko 200.000 više u prekršajnim sudovima. Radi se o posledicama primene novog Zakona o prekršajima i proširenju nadležnosti prekršajnih sudova, zbog prekršajnih naloga.
U osnovnim sudovima povećani priliv se, između ostalog, odnosi i na repetitivne predmete, tzv. masovne sporove potraživanja protiv države, organa lokalne samouprave, javnih preduzeća čiji je osnivač država i drugih organizacija i pravnih lica koje se finansiraju iz budžeta. Ovi predmeti opterećuju sudski sistem i zahtevaju vansudske, sistemske mere, da bi se u budućnosti sprečilo njihovo nastajanje (usklađivanje vojnih penzija, isplata ratnih dnevnica i diskriminacija, isplata uvećanih zarada pripadnicima MUP-a, visina minimalne naknade koju isplaćuje Nacionalna služba za zapošljavanje, smenski rad u JP „Železnice Srbije", JP „Kolubara", vraćanje više naplaćene naknade za korišćenje usluga predškolskih ustanova...).
Posebnu kategoriju predmeta u povećanom prilivu čine predmeti Upravnog suda, zbog kontinuiranog proširenja nadležnosti novim zakonima (restitucija - civilna i konfesionalna, zaštita prava iz radnih odnosa zaposlenih u lokalnoj samoupravi, izborni predmeti...). 6 Godišnji izveštaj o radu sudova u Republici Srbiji za 2016. godinu
Broj primljenih predmeta u svim sudovima u Republici Srbiji
| 2012. | 2013. | 2014. | 2015. | 2016. | ||||||
| Broj sudija | Ukupan broj primljenih predmeta | Broj sudija | Ukupan broj primljenih predmeta | Broj sudija | Ukupan broj primljenih predmeta | Broj sudija | Ukupan broj primljenih predmeta | Broj sudija | Ukupan broj primljenih predmeta | |
| Ukupno na nivou Srbije, svi predmeti | 2.380 | 1.969.270 | 2.652 | 1.800.746 | 2.595 | 1.752.185 | 2.522 | 2.136.483 | 2.569 | 2.111.944 |
| Ukupno na nivou Srbije, bez izvršenja | 2.165 | 1.440.611 | 2.365 | 1.477.986 | 2.331 | 1.486.626 | 2.256 | 1.902.475 | 2.299 | 1.962.045 |
| Osnovni sudovi - II+IIB | 457.757 | 261.695 | 212.516 | 181.211 | 104.648 | |||||
| Privredni sudovi, sva izvršenja | 70.902 | 61.065 | 53.043 | 52.797 | 45.251 |
( GODIŠNjI IZVEŠTAJ O RADU SUDOVA U REPUBLICI SRBIJI ZA 2016. GODINU Republika Srbija Vrhovni kasacioni sud Beograd, mart 2017. godine. Priređivač: Vrhovni kasacioni sud Dragomir Milojević, predsednik Glavni i odgovorni urednik: Snežana Andrejević, sudija Saradnici: Jasmina Ljubičić, samostalni savetnik, statističar-analitičar Nataša Mladenović, samostalni savetnik, statističar-analitičar Sonja Prostran, specijalista za praćenje i evaluacije MDTF-JSS Dr Lin Hamergren, ekspert za merenje učinka pravosuđa)
Dokumentacioni centar "Vremena"