Vreme
VESTI, / VESTI

«Rođenje nacije» u Šarlotsvilu 2017

Masovni sukobi između pripadnika takozvanih «alt-right" belih nacionalista, neonacističkih grupa, uključujući i Kju Kluks Klan i pipadnika levičarskih atifa grupa izbili su u petak 11. avgusta u Šarlotsvilu, univerzitetskom gradu od 46.000 stanovnika u Virdžiniji, kada su beli desničarski radikali, protivnici uklanjanja spomenika Robertu Edvardu Liju, generalu Konfederacije tokom građanskog rata u Sjedinjenim Američkim Državama u povorci s bakljama i batinama, uz slogane "Život belih vredi" («White lives matter» (što je njihov odgovor na parolu "Black lives matter" koju su ranije nosili Crnci koju su demonstrirali protiv policijske brutalnosti), «Krv i tlo» ("Blood and soil") i «Ujediniti desnicu» ("Unite the Right") krenuli u Park emacipacije ili Ema park, koji je doskora zvanično nazivan Parkom generala Lija. Organizator skupa belih suprematista, koji je najavljivan kao «najveći u američkoj istoriji» je Džejson Kesler, bivši novinar i pripadnik ultra nacionalističke grupe Proud Boys.

Početkom 2016 Gradsko veće Šarlotsvila je posle jedne peticije odlučio da taj park bude preimenovan, a spomenik generalu Robertu Edvardu Liju bude uklonjen. Takvih spomenika generalu Liju i konfederalistima poginulim u građanskom ratu ima u mnogim južnjačkim gradovima SAD, ali su ponegde počeli da ih uklanjaju. Na primer, u Nju Orleansu su ovog proleća demolirali nekoliko spomenika konfederalistima, uključujući i spomenik Generalu Liju. Demonstracije takvim povodima nisu retkost.

U centru Šarlotsvila sukobi u su se produžili i u subotu, gde je masu levičarskih kontrademonstranta, koja je izgleda uz parole "No Trump! No KKK! No fascist USA!" proslavljala što je bele nacionalista potisla iz centra grada pri velikoj brzini je uleteo u automobil dodž čelindžer, usmrtivši jednu osobu a ranivši 19. Vozač Džejms Aleks Filds (20) je pokušao da pobegne, ali je uhapšen i verovatno će biti suđen za ubistvo.

Dva policajca su poginula kada se u Šarlotsvilu srušio policijski helikopter iz koga je policija nadgledala demonstracije.

Gradske vlasti su proglasile vanredno stanje, a radi rasterivanja demonstranata angažovana je i Nacionalna garda Sjedinjenih Država. Tokom tih događaja medijski je postao zapažen vođa Kju kluks klana Dejvid Djuk, američki beli nacionalista, političar koji je menjao partije i više puta se neuspešno kandidovao za predsednika SAD ili kongresmena, a bio tesno izabran za člana Senata u Luizijani, antikomunista, atisemita koji negira holokaust, teoretičar zavere koji tvrdi da su Fereralne rezerve pod jevrejskom kontrolom, pobornik segregacije i belog separatizma.

Revija Atlantik ukazuje na mračne lekcije Šarlotsvila, pa podseća na istoriju belog suprematizma, koji se sada, da bi se izbegle neugodne konotacije naziva belim nacionalizmom, može da se probudi kada mu se daje gorivo, a da će bela supremacistička retorika težiti ka nasilju.

Naglašavajući da američka istorija uči da je opreznost uvek dobra, Atlantik ipak zaključuje da se u tragediji iz Šarlotsvila vidi da su na sceni prisutni i antifa kontra-demonstranti koji se ne libe sukoba, što ipak čini razliku u odnosu na ona vremena kada je u SAD Klan sejao strah linčovanjem i bombama.

Atlantik podseća na takozvani prvi Kju kluks klan, na paravojne rasističke Crvene košulje (Red Shirts, milicija Demokratske stranke 1870-ih) u Južnoj Karolini u vreme takozvane Rekonstrukcije nakon građanskog rata, kada je ustanovljena vlada belih suprematista i segrenacionista (Jim Crow government. Džim Krou je, inače podrugljivi izraz za Crnce, koji verovatno potiče iz takozvanih minstrela, komada popularnih u SAD u XIX veku, a takođe označava sistem izborne diskriminacije crnaca koji je trajao do 1960-ih).

Takozvani drugi Klan su, piše Atlantik, činile manje grupe nastale posle prikazivanja Grifitovog filma Rođenje nacije (David Wark Griffith: Birth of a Nation, film u kome se prilično afirmativno govori o usponu Kju Kluks Klana u SAD-u 19. veku) 1915, da bi se u 1925. pokazao mnogo jačim, u maršu 50.000 pripadnika u Vašingtonu. Takozvani treći Klan je ojačao na američkom jugu 1950-ih i kakakterisale su ga bombaške i terorističke akcije...

( Horror and hate in Charlottesville, thehill.com/08/12/17 )

( Stop Being Fringe? When Does a Fringe Movement, theatlantic.com )

( Why did Charlottesville carnage happen? Because we lie to ourselves, miamiherald.com )