VREME 978, 1. oktobar 2009. / NEDELJA
In memoriam:
Slaven Kranjc
1962–2009.
Umro je naš kolega Slaven Kranjc. Njegov odlazak jedna je od onih iznenadnih i tragičnih smrti u koju se može povjerovati tek kad se upotrebi i posljednji atom volje. A i tada je teško.
Slaven je autor mnogih televizijskih reportaža i dokumentarnih filmova. Radio je za VIN, B92, RTS i druge televizijske kuće. Od osnivanja 2005. autor je video produkcije nedeljnika "Vreme" – VREME FILMA.
Slaven je bio dokumentarista izrazite individualnosti. Istovremeno i snimatelj i novinar i organizator i scenarista i režiser, spadao je u onu malu grupu autora koji su imali potpunu kontrolu nad svojim djelima. Filmove je pravio – u najboljem smislu riječi – za sebe, ne podilazeći ukusu publike ni stavovima kritičara.
Srž Slavenovih filmova činili su ljudi. Ostati u Prizrenu, dramatično je svjedočanstvo o Milošu Nekiću, jednom od dvadesetak Srba koji su ostali u ovom gradu i njegovom životu ograničenom na malu kuću i dvorište iza visokog zida; dokumentarni film Račak – istine i laži predstavlja skenerski presjek stavova i mišljenja gotovo svih ključnih aktera događaja koji će dovesti do NATO intervencije 1999. Kroz filmske putopise iz Mongolije i Irana, video-reportaže iz Kosovske Mitrovice, Velike Hoče i Prištine, ispovjest poručnika Milovanovića o licu i naličju rata na Kosovu 1998/99. i brojne druge dokumentarističke zapise, jasno se vidjela humanistička i beskompromisna Slavenova borba za malog čovjeka, žrtve nasilja, progona i nepravde. Sve te priče sastavljene su od iskaza njihovih aktera sa – naizgled – minimumom intervencije. Samo oni koji su pokušali da rade na isti način, znaju kakav je to napor i koliko iziskuje neprespavanih noći, znanja, mukotrpnog rada i stresa.
Slavenovi filmovi su dokument vremena u kome živimo, naših uspona i padova, stranputica i pravih izbora. On sam, tokom cijele svoje karijere stalno se trudio da bude u centru događaja; snimio je neke od najdramatičnijih scena tokom Petog oktobra, poput premlaćivanja Dragoljuba Milanovića; 17. marta 2004. izvještavao je o progonu srpskog stanovništva na Kosovu; autor je nekih od najpotresnijh svjedočanstava o zločinima nad kosovskim Albancima. Za dokumentarni film Južno od Ibra u produkciji RTS-a, o životu na Kosovu posle proglašenja nezavisnosti, dobio je gran pri "Laza Kostić" Interfera 2008. u Somboru.
Slaven se strasno borio za sve obespravljene. Pojmovi poput nacije, vjere, boje kože i ideologija za njega nisu postojali. Poslije Slavenovog tragičnog odlaska, ostao je gorak okus gubitka prijatelja, kolege i velikog životnog borca.
Filip Švarm
|