Izbori na Kosovu:
Kako dišu kosovski Srbi

Na lokalne izbore na Kosovu, koje je, po prvi put, 15. novembra u potpunosti organizovala prištinska vlast, izašlo je oko 700.000 glasača. Prema preliminarnim rezultatima Centralne izborne komisije (CIK) Demokratska partija Kosova (DPK) Hašima Tačija osvojila je većinu u 20 od 36 opština na teritoriji Kosova. Kandidati Samostalne liberalne stranke (SLS) kosovskih Srba su osvojili većinu u novoformiranim opštinama Gračanici i Klokotu, u blizini Gnjilana. U opštini Ranilug takođe je pobedio kandidat iz srpske zajednice. Osim ove tri opštine Srbi su u zanemarljivo malom broju izlazili na glasanje. Međutim, zbog neglasanja, izgubljena je vlast u većinsko srpskom Novom Brdu, a možda i u Štrpcu.

Iako su zvaničnici iz Beograda preporučili srpskom stanovništvu da ne izlazi na izbore, neki su ipak pokazali "neposlušnost". Srpska izlaznost je u javnosti ocenjivana i kao neočekivano velika i kao zanemarljivo mala.

Predsednica Srpskog nacionalnog veća centralnog Kosova Rada Trajković je izjavila da je za žaljenje što su Srbi izgubili vlast u opštini Štrpce i navela da će učiniti sve da se to ispravi u drugom krugu izbora u kome će birači glasati za Tačijev DPK i srpski SLS.

Ministar za Kosovo i Metohiju Goran Bogdanović je rekao da će Vlada Srbije sarađivati jedino sa lokalnim samoupravama koje su izabrane 11. maja 2008. godine. Zbog toga će u pojedinim opštinama postojati srpsko dvovlašće. Pobednik na izborima u Gračanici Bojan Stojanović iz SLS-a, inače poslanik u kosovskom parlamentu, rekao je za "Politiku" da su izbore dobili oni koji "tačno znaju kako diše ovaj narod ovde" i da političari koji sarađuju sa Beogradom nisu imali šta da traže na ovim izborima.

Neki analitičari smatraju da izlazak Srba iz centralnog Kosova na lokalne izbore može biti iskorišćen protiv Srbije u procesu koji se vodi pred Međunarodnim sudom o legitimnosti jednostrano proglašene nezavisnosti Kosova. Kao posledica nejedinstvenog stava kosovskih Srba pominjala se čak i ostavka ministra Bogdanovića.

Ovo su četvrti izbori na Kosovu od dolaska OEBS-a na tu teritoriju. Kako je saopštio CIK, pravo glasa imalo je oko 1,5 miliona birača. Za izbore su bile prijavljene 74 liste od kojih najviše lista kosovskih Albanaca – 34, srpskih 21, sedam bošnjačkih, četiri turske, po dve aškalijske i crnogorske i po jedna prijava Egipćana, Goranaca i Roma. Među prijavljenim srpskim strankama nije bilo onih koje učestvuju u radu srpskog parlamenta.

M.R.