Najstarija škola u Srbiji – "Kralj Petar I" Beograd:
Čitati, pisati, govoriti

Najstarijom školom u Srbiji smatra se beogradska Osnovna škola "Kralj Petar I". Godine 2008. ova škola obeležila je 290 godina postojanja i rada. Kroz decenije i vekove, škola je menjala nazive i sa promenljivom srećom prolazila kroz burna vremena, ali je opstala kao prva i najstarija, sa korenima koji sežu do 1718.

U monografiji škole, izdatoj povodom jubileja, navodi se da se prvi put pominje Mala srpsko-slovenska škola u Beogradu, u kojoj podučava daskal (učitelj) Stevan. Nalazi se u mitropolitovom domu pored Saborne crkve i izdržavaju je mitropolija, varoška uprava i sami roditelji. Međutim, u Beogradu je još početkom XVIII veka postojala Mala grčka škola, koju su za svoju decu izdržavali grčki trgovci. Kada su po dolasku Austrijanaca mnogi od njih napustili Beograd, školi je pretilo zatvaranje. Tada ju je mitropolit Mojsije Petrović "uzeo pod svoje i postavio jednog učitelja Grka da uči srpsku decu, grčki čitati, pisati, govoriti, pevati". Na osnovu toga, može se smatrati da je Mala srpsko-slovenska, odnosno kasnije Varoška osnovna škola daleka preteča današnje škole i njen početak treba vezivati za 1718. godinu, preuzimanjem Grčke škole od strane mitropolita, i njeno korišćenje za obučavanje srpske dece u njegovom domu.

Beogradskim mirom 1739. godine severna Srbija je ponovo pod Turcima, pa se gasi Mala škola, a srušen je i mitropolitov dvor. Posle Prvog ustanka, škola se od 1809. godine razvija kao Mala škola. Smeštena je u prizemlje tek osnovane Velike škole, u zgradi sadašnjeg Muzeja Vuka i Dositeja i ima tri razreda.

Nešto kasnije ponovo radi pored Saborne crkve. Škola se do 1878. zvala Osnovna škola kod Saborne crkve, zatim Osnovna muška i ženska škola kod Saborne crkve do 1925. a do 1945. nosi naziv Osnovna škola "Kralj Petar". Do 1952. godine zvala se Osnovna škola broj jedan, potom Osnovna škola "Braća Ribar", a u aprilu 1993. ponela je naziv Osmogodišnja škola "Kralj Petar I".

Kroz nju su, bilo kao učitelji ili učenici, prošli Vuk Stefanović Karadžić, Dositej Obradović, kralj Petar Prvi Karađorđević, Mihajlo Petrović Alas, Stevan Mokranjac, Moša Pijade, braća Ribar...

Najmlađe generacije i danas uče u zgradi koju je projektovala Jelisaveta Načić, prva žena arhitekta u Srbiji. Zdanje u Ulici kralja Petra je spomenik kulture i tu su smešteni učenici od 1. do 3. razreda, a na lokaciji u Ulici maršala Birjuzova uče đaci od 4. do 8. razreda.