Vreme
VREME 866, 9. avgust 2007. / KULTURA

Spomenici Draži Mihajloviću:
Četnička znamenja

Image
RAVNA GORA: Spomenik Čiči

Ploča i spomenik četničkom vođi Draži Mihailoviću podignuti su tokom devedesetih godina na Ravnoj gori, što je označilo prvi korak ka oživljavanju Ravnogorskog pokreta. Kao kazna za sva jednopartijska tumačenja istorije od 1941. naovamo, kao izraz frustracije pobeđenog ili eskalacije nacionalizma, tek krajem XX veka u Srbiji je došlo do ekstremnog buđenja četništva i njihovog, opet, jednostranog tumačenja istorije. Po tom tumačenju, kako je vreme pokazalo, ni Ravna gora nije smela ostati jedino spomen-obeležje đeneralu Draži.

Kada su Ivanjičani prvi put pitali svoje gradske vlasti da u centru grada, rodnom mestu Draže Mihailovića, podignu spomenik svom četničkom vođi, socijalisti su im odbrusili da o tome mogu samo da sanjaju. Krajem aprila 2003. godine, povodom 110. godišnjice rođenja Mihailovića, u Ivanjici je otkriven njegov spomenik. Visok 2,3 metra i postavljen u parku ispred nekadašnje zgrade Kušića-hana, sada pretvorene u "Čičin dom". Centar Ivanjice danas čine spomenik Draži Mihailoviću, Muzej Ravnogorskog pokreta i spomen-česma.

Povodom 60. godišnjice Mihailovićevog pogubljenja, 2006. godine, na Trgu đenerala Draže u Lapovu otkriven je spomenik Čiči, visok 4,6 metara. Za njegovu izgradnju dijaspora u Americi prikupila je oko 5000 dolara, a sredstva su obezbedili i Ministarstvo za dijasporu, Ministarstvo kulture i Ministarstvo za trgovinu, turizam i usluge.

Posle 2000. godine u Republici Srpskoj, u Petrovu na Ozrenu takođe je nikao spomenik Draži Mihailoviću, a u Udruljama (danas se pominje kao Draževina) kod Višegrada i čitav spomen-kompleks. U Draževini, gde je Draža i uhvaćen, postavljen je "onaj poznati" spomenik iz Brčkog, koji je tamo em bio uništavan, em na kraju i zakonom zabranjen jer je "vrijeđao druge narode Distrikta".

I.M.