Podunavski Nemci:
Nagrada i sećanje

U Rezidenciji ambasadora Republike Austrije u Beogradu, u petak 22. januara, dodeljen je srebrni orden Republike Austrije Jovici Steviću iz Sremske Mitrovice. Jovica Stević, inženjer i zaljubljenik u fudbal, u martu 2000. godine je, pokušavajući da zapušteni pomoćni teren lokalnog kluba FK Radnički privede nameni, sasvim slučajno otkrio masovnu grobnicu u kojoj je pokopano oko 2000 Nemaca, državljana Kraljevine Jugoslavije, kojima je AVNOJ – držeći se ideje o kolektivnoj krivici – u novembru 1944. oduzeo sva građanska prava. Kasnije im je oduzeta i sva imovina, OZNA ih je zatvarala u koncentracione logore, u kojima su mnogi umrli od gladi i bolesti – samo u osam velikih logora smrti umrlo je ili ubijeno najmanje 36.000 jugoslovenskih Nemaca. Pre rata u Jugoslaviji je živelo oko 536.000 Nemaca, a pedesetih godina ostalo ih je svega oko 50.000.

Otkriće grobnice motivisalo je Stevića da sazna sve što je mogao o ljudima koji su pokopani u njoj. Prikupljao je dokumente, iskaze preživelih i svedoka, proučavao istoriju i kulturu Nemaca na ovim prostorima, povezivao se sa preživelima i njihovim potomcima, prenosio im svoja saznanja, a od njih prikupljao nova, koja su ga vodila dalje u njegovom radu. Dočekivao je i ispraćao podunavske Nemce koji su dolazili da obiđu mesta u kojima su rođeni i proveli detinjstvo. Delio je sa njima trenutke radosti i bolne momente ispunjene sećanjem na patnju i progonstvo.

Jovan Milević